Dünyada milyonlarla azyaşlı sosial media istifadəçisi var. ”TikTok”, “Instagram” və “Facebook” kimi sosial media platformalarına qanuni məhdudiyyətlər və qadağalar ABŞ, Böyük Britaniya və Avropa İttifaqında gündəmdədir. Bir çox ölkələrin qanunverici orqanları platformalara sahib olan texnologiya nəhənglərindən xüsusilə uşaqları qorumaq üçün konkret addımlar atmağı tələb edir.

TNS xəbər verir ki, dünyanın ən böyük sosial media şəbəkələrindən biri olan “Instagram” 2024-cü ilin sentyabrında 18 yaşdan kiçik istifadəçiləri qorumaq üçün “gənc hesabları” adlı tətbiqi istifadəyə verib.

“Facebook” 2017-ci ildə də oxşar tətbiqi həyata keçirib və tətbiqdən istifadə etmək üçün yaşı 13-dən az olan istifadəçilər üçün valideyn icazəsi tələb olunur.

Bəs valideynlər övladlarını sosial mediada qorumaq üçün hansı tədbirləri görməlidirlər?

Yeditəpə Universitetinin Klinik Psixoloqu Merve Öz 13 yaşından kiçik uşaqların sosial mediadan istifadə etmələrinin düzgün olmadığını düşünür.

“BBC Türkcə”yə danışan Öz təklif edir ki, uşaqlara yalnız orta məktəb yaşında sosial mediadan istifadə icazəsi verilməlidir.Uşaqların tətbiqə sərf etdiyi vaxt və ondan istifadə üsulu məhdud olmalı, valideynlər isə qoyduqları qaydalarda qəti və qərarlı olmalıdırlar.

Psixoloq uşaqların sosial mediadan istifadəsi ilə bağlı bəzi qaydaları belə sadalayır:

Uşağın yaşına uyğun məzmun və istifadə qaydaları müəyyən edilməlidir.

Uşaqlara gecə saatlarında sosial şəbəkələrdən istifadə qadağan edilməlidir.

Zərərli saytlara girişin qarşısını almaq üçün proqramlardan istifadə edilməlidir.

Tətbiqlərdə məxfilik parametrləri mümkün qədər möhkəm saxlanılmalıdır. Uşaqlara şəxsi məlumatlarını başqaları ilə paylaşmamaq barədə xəbərdarlıq edilməlidir.

Uşaqlara internetdə olduqları müddətdə hər hansı narahatlıq hiss etdikdə valideynləri ilə danışmağı tövsiyə etmək lazımdır.

Uşaqların ekranı gizlətməsinin qarşısı alınmalı və valideynlərə ekranı görə biləcək şəkildə ondan istifadə etmələrinə icazə verilməlidir.

Valideynlər uşaqları xəbərdar etməlidir ki, tanımadığı insanlarla danışmasınlar. Onlara sosial media vasitəsilə tanış olduqları insanlarla çöldə görüşməmələri izah edilməlidir.

Uşaqlar və valideynlər sosial mediada paylaşım etməzdən əvvəl valideynləri ilə məsləhətləşməyə razı olmalıdırlar.

Sosial media hesablarının parolları valideynlər tərəfindən bilinməlidir.

Merve Öz uşaqlarda sosial media asılılığının qarşısını almağın ən yaxşı üsullarından birinin tətbiqə zaman məhdudiyyəti qoyulması olduğunu düşünür.